
Verkiezingen 2023: welke partijen zijn voor of tegen gokken?
Verkiezingen 2023: welke partijen zijn voor of tegen gokken?
Vorige | VolgendeAls gevolg van de val van het Nederlandse kabinet zijn er op 22 november 2023 nieuwe verkiezingen gepland. Het thema rondom gokken, zowel online als land-based, roept verdeelde meningen op bij politiek Den Haag.
Toch wordt niet door elke politieke partij benadrukt wat zij over (online) gokken vinden in aanloop naar de verkiezingen zoals blijkt uit de verkiezingsprogramma's. Dit is een samenvatting van de standpunten van Nederlandse politieke partijen over gokspelen gebaseerd op informatie van hun officiële partijwebsites.
De volgorde van de partijen in dit overzicht hebben wij bepaald aan de hand van de meest recente peiling die vandaag gepubliceerd is. Hierdoor staan deze gesorteerd van mogelijk groot naar klein,
Nieuw Sociaal Contract
De partij Nieuw Sociaal Contract (NSC), opgericht door ex-CDA-lid Pieter Omtzigt, had in haar eerste voorstellen niets vermeld over (online) gokken of casino's.
Echter, op 24 oktober bracht NSC haar volledige verkiezingsprogramma uit. Hierin staat dat NSC de legalisatie van online gokken wil terugdraaien en online gokken helemaal wil verbieden. De partij benadrukt dat er streng op deze regel gecontroleerd moet worden.
NSC wil ook dat alle reclames voor gokken, inclusief die voor fysieke casino's, verboden worden.
VVD
De VVD, in tegenstelling tot sommige andere partijen, heeft in haar verkiezingsprogramma geen specifieke standpunten opgenomen over online gokken en casino's. Dit contrasteert met partijen zoals Nieuw Sociaal Contract (NSC), die duidelijke voorstellen heeft gemaakt met betrekking tot de regelgeving van online kansspelen.
Terwijl NSC pleit voor het terugdraaien van de legalisatie van online gokken en het verbieden van gokreclames, blijft de VVD stil over deze kwesties, wat suggereert dat zij andere prioriteiten en aandachtspunten hebben in hun beleidsagenda voor de komende verkiezingen.
De verwachting is echter dat zij de legalisatie van online gokken een goed punt vinden omwille van de inkomsten en de algehele controle voor mens en gezondheid op het gebied van verslavingen.
GroenLinks en PVDA
GroenLinks en de Partij van de Arbeid, die samen meedoen aan de verkiezingen van 2023, hebben duidelijke ideeën over gokken in hun voorlopige verkiezingsplannen. Ze willen bijvoorbeeld een weeklimiet van €200 per persoon instellen voor gokken. Niet duidelijk is of dit voor alleen online kansspelen is of ook voor de land-based casino’s vestigingen van Fair Play Casino.
Anderzijds willen deze partijen een veel strenger toezicht op websites die gokspellen aanbieden. Als zo'n goksite de regels overtreedt vinden zij dat de vergunning direct moet worden ingetrokken. Verder hebben zij ook specifieke ideeën over de Nederlandse loterijen en hoeveel geld zij in ons land zouden moeten afdragen.
PVV
Net als de VVD heeft de PVV in haar huidige verkiezingsprogramma niets gezegd over (online) gokken. Dit is opvallend, want bij de vorige verkiezingen hadden ze daar wel een mening over. Toen vond de PVV dat het gokbeleid vrijer moest worden.
Ze zeiden dat nieuwe casino's goed zijn voor de banen en de economie. Maar in het programma voor de komende verkiezingen staat hier niets over, wat betekent dat ze misschien andere zaken nu belangrijker vinden.
BoerBurgerBeweging
De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft in haar verkiezingsprogramma een duidelijk standpunt ingenomen over de toekomst van loterijen in Nederland. BBB stelt dat alleen de Nederlandse Loterij een vergunning moet krijgen voor het organiseren van grote landelijke loterijen. Dit betekent dat ze een einde willen maken aan andere grote loterijen, zoals de Nationale Postcode Loterij en de VriendenLoterij.
Interessant is dat bij een eerdere motie over online kansspelen in de Tweede Kamer, waarbij de BBB ook stemde, hun standpunt over gokken wat genuanceerder leek. Deze motie, ingediend door Rudmer Heerema van de VVD, ging over het uitsluiten van risicoarme kansspelen, zoals loterijen, van een bepaald verbod. Hoewel de motie werd aangenomen, stemde BBB hiertegen. Dit zou kunnen suggereren dat de BBB niet volledig tegen gokken in het algemeen is, maar specifieke bedenkingen heeft bij bepaalde aspecten ervan, zoals wie loterijen mag organiseren en hoe de reclame voor online gokbedrijven wordt gereguleerd.
SP
De Socialistische Partij (SP) heeft onder leiding van Michiel van Nispen zich de afgelopen jaren kritisch uitgelaten over (online) gokken. Hoewel de partij niet tegen gokken op zichzelf is vindt zij het huidige beleid te vrijblijvend.
In het verkiezingsprogramma voor 2023 benadrukt de SP dat Nederland geen 'Las Vegas aan de Noordzee' moet worden. Daarom pleit de partij voor strengere eisen op het gebied van gokken. Op initiatief van de SP is er een verbod op reclames voor online gokken gekomen en ze zijn van plan dit verbod verder uit te breiden. Ook willen ze dat Holland Casino en nationale loterijen in handen van de overheid blijven zonder focus op groei of aantrekken van nieuwe klanten.
De SP wil ook dat illegale online kansspelaanbieders en de financiële instellingen die illegaal gokken faciliteren hard worden aangepakt. Bovendien pleit de partij ervoor dat Holland Casino een staatsbedrijf blijft om maximale invloed uit te oefenen op het verslavingspreventiebeleid en te voorkomen dat het bedrijf zich alleen richt op winst ten koste van mensen met een gokverslaving.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren heeft in haar verkiezingsprogramma geen specifieke standpunten opgenomen over gokbeleid. Dit is opmerkelijk, vooral omdat veel andere partijen zich wel uitspreken over onderwerpen als online gokken en kansspelen. De focus van de Partij voor de Dieren ligt duidelijk elders.
In plaats van zich te richten op het gokbeleid, concentreert de partij zich op een reeks andere belangrijke thema's. Hun prioriteiten omvatten het aanpakken van de klimaat- en natuurcrisis, waarbij de nadruk ligt op het beschermen en herstellen van de natuur. Vrijheid voor dieren is een ander belangrijk speerpunt, waarbij de partij streeft naar betere levensomstandigheden voor dieren en tegen intensieve veehouderij.
De Partij voor de Dieren zet zich ook in voor het creëren van een eerlijke en duurzame economie. Dit omvat initiatieven zoals het verminderen van de veestapel, wat niet alleen ten goede komt aan het milieu, maar ook ruimte creëert voor meer natuur en woningbouw. Groen en betaalbaar wonen, met een sterke nadruk op duurzaamheid, is een ander kernpunt.
Internationale samenwerking voor rechtvaardigheid, toegankelijk en inclusief onderwijs, en liefdevolle zorg met de nadruk op preventie, zijn ook belangrijke elementen in hun programma. Daarnaast benadrukt de partij het belang van cultuur door deze betaalbaar en toegankelijk te maken voor iedereen.
Tot slot pleit de Partij voor de Dieren voor een duurzaam, toegankelijk, snel en betaalbaar openbaar vervoer, wat past binnen hun bredere visie op een milieuvriendelijkere en rechtvaardigere samenleving. Door zich op deze thema's te richten, lijkt de partij het gokbeleid als een niet urgente kwestie te beschouwen.
Volt
Volt, een voraal progressieve politieke partij, heeft onlangs haar verkiezingsprogramma voor 2023 uitgebracht. Hierin raken ze kort het onderwerp van kansspelbeleid aan. Specifiek in sectie 3.1.2, die gaat over het tegengaan van schulden, vermeldt Volt dat ze voorstander zijn van een verbod op reclames voor gokken.
Per 1 juli 2023 is er in Nederland al een verbod van kracht op gokreclames in de media zoals televisie, radio, en openbare advertenties zoals in bushokjes. Dit verbod richt zich voornamelijk op algemene, ongerichte reclames. Echter, Volt wil verder gaan dan dit bestaande verbod.
Volt streeft hiermee naar een strenger beleid op het gebied van gokreclames, verdergaand dan de huidige wetgeving, om zo mogelijke schadelijke effecten van gokken verder te beperken.
FvD
Forum voor Democratie (FVD) heeft in hun verkiezingsprogramma kritiek geuit op het systeem van loterijen die geld doneren aan goede doelen. Volgens FVD wordt dit systeem gebruikt om een politiek 'kartel' te ondersteunen, omdat de keuze van goede doelen die deze donaties ontvangen niet democratisch zou zijn. FVD wil daarom dat mensen die meedoen aan loterijen zelf mogen kiezen waar hun geld naartoe gaat.
In hun programma benadrukken ze dat door de overheid gegeven monopolies op loterijen, zoals de Postcodeloterij, bijdragen aan het financieren van dit 'kartel'. Ze merken op dat 40% van de opbrengsten van loterijen naar goede doelen gaat, wat resulteert in honderden miljoenen euro's die jaarlijks naar verschillende politieke organisaties vloeien. FVD stelt dat de verdeling van deze fondsen wordt beheerd door een kleine groep (ex-)politici die betrokken zijn bij deze loterijen of gerelateerde organisaties.
Het FVD wil dit systeem veranderen door loterijdeelnemers zelf te laten beslissen naar welke goede doelen hun inleg gaat. Dit zou de controle over de verdeling van de loterijopbrengsten weghalen bij de huidige beheerders en meer macht geven aan de mensen die meedoen aan de loterij.
CDA
In hun concept-verkiezingsprogramma voor de verkiezingen van 2023, besteedt het CDA aandacht aan kansspelen binnen het thema 'Bestrijden van de schuldenindustrie'. Onder punt 3.16 verklaart de partij dat ze voorstander zijn van het strenger reguleren en zwaarder belasten van gokken.
Het CDA stelt dat de ondersteuning van mensen met schulden niet langer aan de markt overgelaten moet worden. Ze vinden dat schuldhulpverlening uitgevoerd moet worden door publieke of maatschappelijke organisaties. De partij is van plan het verdienmodel achter de schuldenindustrie aan te pakken. Dit omvat het beperken van boetes bij te late betalingen en het verbieden van woekerrentes.
Verder wil het CDA strengere regels en hogere belastingen voor fintech-bedrijven die uitgestelde betalingen aanbieden en voor gokaanbieders. Volgens het CDA zijn deze bedrijven vaak de oorzaak van veel schulden bij mensen. Door deze sectoren strenger te reguleren en te belasten, wil het CDA bijdragen aan de vermindering van schuldenproblematiek en de bescherming van consumenten.
Denk
In hun verkiezingsprogramma benadrukt DENK het belang van strenger toezicht op (online) gokken. De partij streeft ernaar gokken minder gemakkelijk toegankelijk te maken. Bovendien pleit DENK voor een algeheel verbod op reclame voor gokken, omdat zij vinden dat schadelijke producten niet gepromoot moeten worden.
DENK koppelt dit standpunt aan het beheersen van zorgkosten en het verminderen van verslavingen. Ze stellen voor om reclames voor zeer schadelijke producten, waaronder alcohol en gokken, te verbieden. Dit past binnen hun bredere visie op preventie als essentiële factor voor gezondheidszorg en het terugdringen van verslavingen. Ook het plan voor meer toezicht op (online) gokactiviteiten past binnen deze visie. Het doel is om gokken minder makkelijk en aantrekkelijk te maken voor mensen, als een manier om gokverslaving en de daarmee gepaard gaande problemen te verminderen.
Christen Unie
De ChristenUnie, bekend om haar christelijke waarden, heeft altijd al een duidelijke houding tegen (online) gokken en casino's gehad. Zij zijn er sterk op tegen en hebben dit ook actief getoond.
Mirjam Bikker, sinds januari 2023 de lijsttrekker van de partij, heeft actief gevochten tegen (online) gokken in samenwerking met van Nispen van de SP. Onder haar leiding heeft de ChristenUnie in hun laatste verkiezingsprogramma voorgesteld om het Nederlandse gokbeleid terug te draaien en alle vormen van kansspelen te verbieden. Ze streven naar een samenleving zonder verslavingen.
De partij wil ook dat er meer geld gaat naar het voorkomen van verslavingen, niet alleen aan alcohol en tabak, maar ook aan drugs en gokken. Ze zijn van mening dat het legaliseren van gokken een grote fout was, omdat het heeft geleid tot meer gokkers en uiteindelijk tot meer verslavingen. Dit heeft niet alleen invloed op de gokkers zelf, maar ook op hun families en leidt vaak tot financiële problemen.
De ChristenUnie wil een einde maken aan de gokindustrie in Nederland. Dit betekent het verbieden van online gokken, gokautomaten, sportweddenschappen, casino's en zelfs commerciële loterijen. Ze willen ook een totaalverbod op gokreclames en zetten in op betere preventie van gokverslaving, onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De partij stelt daarnaast voor om de leeftijdsgrens voor gokken te verhogen naar 24 jaar en om het gebruik van gokelementen in online games te verbieden.
Samengevat, de ChristenUnie neemt een strikte houding aan tegen gokken en streeft naar een samenleving waarin gokken en de bijbehorende risico's worden geminimaliseerd. Toch willen zij de minimale leeftijd om te mogen gokken verhogen naar minimaal 24 jaar, wat een klein beetje tegenstrijdig is.
SGP
De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP), de oudste politieke partij van Nederland, staat kritisch tegenover (online) gokken. In hun aankomende verkiezingscampagne zal de partij opnieuw hun tegenstand tegen kansspelen benadrukken.
Op hun website, onder het kopje 'Gokken/Kansspelen', legt de SGP uit dat ze willen dat de mogelijkheden om mee te doen aan kansspelen beperkt worden. Ze zijn ook van mening dat het runnen van een casino geen taak van de overheid moet zijn.
De SGP wijst op de problemen die kansspelen veroorzaken, zoals verslaving en de negatieve gevolgen daarvan voor de verslaafden zelf en hun gezinnen. Ze benadrukken de noodzaak van hulp voor deze mensen om hen te helpen uit hun verslaving te komen.
De partij stelt voor om de mogelijkheden voor het meedoen aan kansspelen te verminderen en is sterk tegen reclame voor deze casino spellen. De SGP ziet het landelijk CRUKS register, waarin mensen zichzelf kunnen uitsluiten van deelname aan kansspelen, als een goede eerste stap in de strijd tegen gokverslaving. Ze zijn van mening dat het aanbieden van casino's geen taak is voor de staat en dat de verkoop van Holland Casino ten minste betekent dat de overheid zelf geen casino's meer beheert. Echter, ze vinden dat de liberalisering die hiermee gepaard gaat, een ongewenst drempelverlagend effect heeft.
De SGP pleit ervoor dat er geen wettelijke ruimte moet komen voor meer kansspelen, vooral niet online. Ze willen dat de bestaande wetgeving strikt gehandhaafd wordt. Tot slot stelt de partij dat de Kansspelautoriteit meer middelen en personeel nodig heeft om zijn taak effectief uit te voeren.
Ja21
JA21 heeft het in haar verkiezingsprogramma kort over kansspelen en online gokken. De partij stelt voor om de inkomsten uit kansspelen te gebruiken voor de financiering van topsport. Ze benadrukken het belang van blijvende financiële ondersteuning voor topsportevenementen, en zien kansspelen als een mogelijke bron van deze financiering.
Verder onderstreept JA21 het belang van structurele financiële steun voor topsport op alle niveaus, inclusief gehandicaptensport. Ze zien de opbrengsten van kansspelen als een geschikte manier om deze sporten en evenementen te ondersteunen. Dit idee past binnen de bredere visie van de partij om sport in Nederland op alle niveaus te bevorderen en te ondersteunen.
BVNL
Belang van Nederland, de partij van Wybren van Haga, heeft in haar verkiezingsprogramma specifiek een standpunt ingenomen over loterijen. De partij is kritisch over de manier waarop goede doelen-loterijen in Nederland geld afdragen, met de zorg dat dit geld naar wat zij zien als 'activistische clubs' gaat.
Volgens BVNL zouden organisaties zoals Greenpeace, Milieu Defensie, Extinction Rebellion en groepen die betrokken zijn bij mensenhandel, geen subsidies moeten ontvangen, ook niet indirect via loterijen zoals de Nationale Postcode Loterij. De partij wil een einde maken aan deze vorm van financiering voor dergelijke organisaties, die zij als problematisch zien. Dit standpunt weerspiegelt de bredere visie van de partij op subsidies en de financiering van NGO's en activistische groepen in Nederland.